Το αγιογραφικό ανάγνωσμα της Τρίτης 17-05-2014

Ἡ καθημερινή μελέτη τῆς Ἁγίας Γραφῆς εἶναι ἀπαραίτητη γιά τόν Χριστιαν. Ὅπως ὁ ἄρτος γιά τό σῶμα ἔτσι καί ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ γιά τήν ψυχή ἀποτελεῖ ζωτική ἀνάγκη. Ὁ Κύριος μᾶς εἶπε ὅτι ὁ ἄνθρωπος δέν ζεῖ μόνο μέ ψωμί. ἀλλά καί μέ κάθε λόγο πού ἐκπορεύεται ἀπό τό στόμα τοῦ Θεοῦ (Ματθ. 4, 4): «Οὐκ ἐπ' ἄρτῳ μόνο ζήσεται ἄνθρωπος ἀλλ' ἐπί παντί ρήματι ἐκπορευομένῳ διά στόματος Θεοῦ». Εἴθε καθημερινά νά μελετοῦμε τό λόγο Του καί νά τρέφουμε τήν ψυχή μας μ' αὐτόν. Μαζί μέ τά Ἅγια Μυστήρια καί τόν Πνευματικό ἀγῶνα, ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ συντηρεῖ ἀναμμένη τήν λαμπάδα τῆς πίστεως μέσα μας καί μᾶς καθιστᾶ ζωντανά κυτταρα τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ, πού εἶναι ἡ Ἁγία Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας. Σύν Θεῷ θά ἀναρτῶνται τά ἀναγνώσματα πού ἔχει ὁρίσει ἡ Ἁγία Μας Ἐκκλησία νά ἀναγινώσκονται καθημερινά ἀπό τούς Χριστιανούς γιά τό 2014. Κάνετε κλίκ πάνω στήν εἰκόνα καί μεγενθύνετε γιά νά διαβάσετε τό κείμενο.

Απόστολος: Προς Ρωμαίους κεφ. δ΄ 4 - 12  

δ΄ 4 - 12

Ευαγγέλιον: Κατά Ματθαίον κεφ. Ζ΄ 15 - 21  

Ζ΄ 15 - 21 
 

Ευχαριστοῦμε τήν ἀδελφότητα Θεολόγων «Ὁ Σωτήρ» γιά τήν ὁλοπρόθυμη ἄδεια χρήσης καί ἀναδημοσίευσης τοῦ κειμένου μετά τῆς συντόμου ἑρμηνείας, πού ἔχει εκπονήσει ὁ μακαριστός θεολόγος Π. Τρεμπέλας.

Περί Σιωπῆς

• Ο αββάς Ισαάκ ο Σύρος παραγγέλει, όχι μόνο στους μοναχούς, ν’ αγαπήσουμε πάνω από όλα τη σιωπή, γιατί αυτή είναι η γλώσσα του μέλλοντος αιώνος, της ατελεύτητης, πανευφρόσυνης, ουράνιας βασιλείας.
• Ο απόστολος Παύλος γράφει σε ωραιότατη επιστολή του προς τους χριστιανούς της Κορίνθου «ότι ηρπάγη εις τον παράδεισον και ήκουσεν άρρητα ρήματα, α ουκ εξόν ανθρώπω λαλήσαι». Αδυνατεί, λέει, να εκφράσει την εμπειρία του με λόγια.
• Ο άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ λέγει : «Μην ανοίγεις το στόμα σου και την καρδιά σου στον καθένα, στους χίλιους κι αν ένας σε καταλάβει».
• Αναφέρεται πως είχαν πάει τρεις επισκέπτες στον Μέγα Αντώνιο. Οι δύο τον ρωτούσαν για πολλά και διάφορα πράγματα. Ο τρίτος δεν ρωτούσε τίποτε. Όχι γιατί δεν είχε ανάγκη από νουθεσία ή γιατί αισθανόταν πνευματικά επαρκής και δεν εκτιμούσε τον χαρίεντα λόγο του οσίου, αλλά γιατί διδασκόταν περισσότερο από τη στάση του, τη σιωπή του, την ηρεμία της μορφής του. Όταν τον ρώτησε ο Άγιος «εσύ γιατί δεν με ρωτάς κάτι;», του λέει αυθόρμητα: «Μου φτάνει μόνο που σε βλέπω άγιε του Θεού». Του ήταν αρκετό, διδακτικό, ωφέλιμο αυτό. Συναισθανόταν τη θεολογία της σιωπής του, που καταφάσκει στο άλγος του κόσμου κι αρνείται τη γοητεία της υπερφίαλης γνώσης.
• O όσιος Αρσένιος προσευχόταν στον Θεό να του φανερώσει πως να σωθεί, κι άκουσε «Φεύγε, σιώπα, ησύχαζε».

Ἅγιον Πνεῦμα καί Χριστιανική ἑνότης (Πρωτοπρ. Γεώργιος Μεταλληνός, ὁμότ. Καθηγητής Παν/μίου Ἀθηνῶν)

 

Τοῦ πρωτοπρεσβυτέρου π. Γεωργίου Δ. Μεταλληνοῦ,

Ὁμοτίμου Καθηγητοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν

   1. Ὁ Θεὸς τῶν Χριστιανῶν

Ἕνα εὔκολο –καὶ πρόχειρο– ἐπιχείρημα, γιὰ νὰ ὑποστηριχθεῖ ἡ συγγένεια τῶν Μεγάλων Θρησκειῶν (Θρησκευμάτων ὀρθότερα), εἶναι ἡ ἀναφορὰ σὲ ἕνα Θεό, πού ἀπὸ κοινοῦ ἀποδέχονται. Καὶ βέβαια ὁ Θεὸς εἶναι ἕνας. Ὁ ἕνας ὅμως Θεὸς θεωρεῖται ἀπὸ τὰ διάφορα θρησκεύματα μέσα ἀπὸ εἰδικὴ προοπτική, ὥστε τελικὰ νὰ διαφέρει ὁ Θεὸς ἀπὸ θρησκεία σὲ θρησκεία, καὶ τελικὰ νὰ ἀποδεικνύεται, ὅτι δὲν εἶναι ὁ ἴδιος Θεός, στὸν ὁποῖο ἀναφέρονται, ἀκόμη καὶ οἱ λεγόμενες μονοθεϊστικὲς θρησκεῖες, ἀλλὰ καὶ οἱ χριστιανικὲς «Ὁμολογίες».

 Ὁ Θεὸς τῶν χριστιανῶν εἶναι μὲν ἕνας, ἀλλὰ διακρίνεται σὲ Τρία Θεῖα Πρόσωπα, κάθε ἕνα ἀπὸ τὰ Ὁποῖα ἔχει τὸ πλήρωμα τῆς θεότητας, χωρὶς ὅμως νὰ γίνεται λόγος γιὰ «τρεῖς θεούς», ἀλλὰ γιὰ Ἕνα, ὅπως ὁμολογοῦμε καὶ στὸ «σύμβολο τῆς πίστεως, («Πιστεύω εἰς ΕΝΑ Θεόν…»). Αὐτὸ σημαίνει, ὅτι «ὁ Θεὸς ποὺ ἀποκαλύπτεται στὴν ἱστορία, δὲν εἶναι μία μοναχικὴ ὕπαρξη, αὐτόνομη Μονάδα ἢ ἀτομικὴ Οὐσία. Εἶναι Τριάδα ὑποστάσεων, τρία Πρόσωπα μὲ ἀπόλυτη ὑπαρκτικὴ ἑτερότητα, ἀλλὰ καὶ κοινότητα Οὐσίας, Θέλησης καὶ Ἐνέργειας»1.

Ἀμφίεσις - Ἐξαχρείωσις -Ἐκφυλισμός

ΑΜΦΙΕΣΙΣ - ΕΞΑΧΡΕΙΩΣIΣ - ΕΚΦΥΛΙΣΜΟΣ…

Ὅσο περισσότερο ὁ ἄνθρωπος ἀπεκδύεται τόν παλαιό του ἑαυτό ἐνώπιον τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ, τόσο καί περισσότερο καλύπτει διά τοῦ ἐνδύματος τό σῶμα του, δηλαδή τόν ἔμψυχον ναόν τοῦ Θεοῦ.

Ὑπάρχουν κάποια πράγματα εἰς τήν ζωή καί εἰς τήν κοινωνία τῶν ἀνθρώπων, τά ὁποῖα ἀποτελοῦν δικλεῖδες ἀσφαλείας γιά τήν συνοχή, τήν ὀρθή πορεία καί τήν ἀνάπτυξι τῆς ἴδιας τῆς κοινωνίας. Σέ περίπτωσι πού ἕνας ἤ περισσότεροι ἤ καί ὁμάδες ὁλόκληρες ἀνθρώπων περιφρονοῦν τούς κανόνες αὐτούς καί ἐφαρμόζουν τά ἀντίθετα, τότε νομοτελειακῶς ἐπέρχεται ἡ κοινωνική ἀλλοίωσις καί αὐτός ὁ ὄλεθρος.

Ἄνευ ἀντιρρήσεως, μία τέτοια «βαλβίδα ἀτομικῆς καί βεβαίως κοινωνικῆς ἀσφαλείας», πού εἰς τάς ἡμέρας μας ἔχει σχεδόν ἀχρηστευθῆ, εἶναι ἡ ἐνδυμασία. Ἡ ἐνδυμασία καί ἡ ἐμφάνισις, ὄχι μόνον τῶν γυναικῶν, ἀλλά καί τῶν ἀνδρῶν οὐ μήν ἀλλά καί αὐτῶν τῶν ἐφήβωνἀκόμη καί τῶν μικρῶν παιδιῶν. Τό θέμα αὐτό εἶναι ἄκρως σοβαρό καί στήν οὐσία του πνευματικό. Διά τοῦτο μέ συνοχή καρδίας καί πόνο γιά τό σημερινό κατάντημα τοῦ ἀνθρώπου πού ὡδήγησε στόν ἐκφυλισμό πού ὅλοι βιώνομε, θά ἐγγίξωμε τό θέμα τῆς σεμνότητος, τῆς σωστῆς ἐνδυμασίας καί τῆς ἐν γένει ἀξιοπρεποῦς ἐμφανίσεως καί συμπεριφορᾶς.

Αὐτός πού δέν λογαριάζει τόν ἑαυτό του μέ γνώση, ἐκπληρώνει ὅλη τή γραφή

ΑΥΤΟΣ ΟΠΟΥ ΔΕΝ ΛΟΓΑΡΙΑΖΕΙ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΟΥ ΜΕ ΓΝΩΣΗ, ΕΚΠΛΗΡΩΝΕΙ ΟΛΗ ΤΗ ΓΡΑΦΗ

 Φιλάρετος μοναχός Καρουλιώτης (1872-1962)
(Φωτογραφία: Jacques Lacarrière, 1954)

       Διηγήθηκε ο Αββάς Πιστός, λέγοντας: «Πήγαμε εφτά αναχωρητές στον Αββά Σισώη οπού κατοικούσε στο Κλύσμα και τον παρακαλέσαμε να μας πή κάτι ωφέλιμο. Και αποκρίθηκε: Συγχωρήστε με, άνθρωπος ακατάρτιστος είμαι. Αλλά πήγα στον Αββά Ώρ και στον Αββά Αθρέ. Βρισκόταν δε άρρωστος ο Αββάς Ώρ δεκαοχτώ χρόνια. Και τους έβαλα μετάνοια, ζητώντας να μου πούν κάτι ωφέλιμο. Και είπε ο Αββάς Ώρ: Τί να σου πω; Πήγαινε και ό,τι βλέπεις κάμε. Ο Θεός μ’ εκείνον είναι οπού επιδίδεται με ζήλο στο να βιάζη τον εαυτό του σε όλα. Και δεν ήταν από την ίδια περιφέρεια ο Αββάς Ώρ και ο Αββάς Αθρέ. Επικρατούσε δε μεγάλη ειρήνη μεταξύ τους, ωσότου βγήκαν από το σώμα. Γιατί ήταν μεγάλη η υπακοή τού Αββά Αθρέ και πολλή η ταπεινοφροσύνη τού Αββά Ώρ. Πέρασα λοιπόν λίγες μέρες μαζί τους, εξετάζοντας τον βίο τους. Και είδα ένα πολύ θαυμαστό γεγονός, οπού ωφειλόταν στον Αββά Αθρέ.

Ἡ Εὐρώπη τοῦ «παθητικοῦ μηδενισμοῦ»

 

τοῦ Πρωτ. Θωμᾶ Βαμβίνη

 Οἱ εὐρωεκλογές καί οἱ αὐτοδιοικητικές ἐκλογές μονοπώλησαν τόν τελευταῖο καιρό τό ἐνδιαφέρον τῶν Ὀρθοδόξων Ἑλλήνων πολιτῶν, ὄχι βέβαια μέ τήν θέρμη παλαιοτέρων ἐποχῶν. Ὡς συνήθως ἄνοιξαν τά τηλεοπτικά παράθυρα καί φιλοξένησαν ὑποψηφίους, πού διαφήμισαν τίς ἀπόψεις τους προκειμένου νά προσελκύσουν ψηφοφόρους.

Ἀκούστηκαν πολλά. Ἀπό τά πολλά ἐπιλέγουμε νά σχολιάσουμε μιά παρατήρηση, ἡ ὁποία ἐκφραζόταν συχνά, ἄλλοτε μέ εἰλικρίνεια καί ἄλλοτε ὡς ὑπεκφυγή, διότι μέσα ἀπό αὐτήν μποροῦμε νά μιλήσουμε γιά μερικά οὐσιώδη θέματα πού σχετίζονται μέ τήν πίστη τῶν Εὐρωπαίων, ἡ ὁποία, δυστυχῶς, σταδιακά γίνεται καί πίστη τῶν Ὀρθοδόξων Ἑλλήνων.

Συχνά ἀκουγόταν ἡ παρατήρηση: Ἔχουμε εὐρωεκλογές καί δέν ἀσχολούμαστε μέ εὐρωπαϊκά θέματα. Δέν μιλᾶμε γιά τό ποιά Εὐρώπη θέλουμε. Δέν μιλοῦμε γιά τό πῶς εἶναι τώρα ἡ Εὐρώπη καί σέ τί πρέπει νά ἀλλάξη. Αὐτή ἦταν μιά πολύ σωστή παρατήρηση, ἡ ὁποία ὅμως ἐξαντλοῦσε συνήθως πολύ γρήγορα ὅλη τήν ἔντασή της μόνο στά οἰκονομικά θέματα, στόν «μερκελισμό», τήν «Εὐρώπη τῶν τραπεζιτῶν», χωρίς νά περνᾶ στίς πνευματικές ἀφετηρίες τῶν σύγχρονων προβλημάτων, χωρίς νά ἀκουμπᾶ τά νιτσεϊκά θεμέλια τῆς «γερμανικῆς Εὐρώπης» ἤ τά προτεσταντικά καί οὐμανιστικά θεμέλια τοῦ εὐρωπαϊκοῦ Φιλελευθερισμοῦ, τοῦ ὁποίου μιά πτυχή μόνον ἀποτελεῖ ὁ οἰκονομικός Φιλελευθερισμός.

Πατερικές διδαχές περί πραότητος

Ὁ ἅγιος Νεκτάριος σχετικά μέ τήν ἀρετή τῆς πραότητος στο Γνῶθι σαυτόν, λέγει: «Ἡ πραότητα εἶναι ἠρεμία ψυχῆς, πού ἀγαπά- ει τόν Θεό καί τόν πλησίον της. Ἡ πραότητα εἶναι ἀρετή ἀγαπητή στον Θεό, πού εὐχαριστεῖ ὅσους βλέπουν τήν εἰκόνα της. Ἡ ἡμερότητα τοῦ χαρακτῆρος της ξεχύνεται σάν ὀμορφιά, πού διανθίζει μέ χάρη ὅλο το ἦθος του καί φέρνει εὐχαρίστηση σέ ὅσους τήν βλέπουν. Ἡ πραότητα εἶναι πλοῦτος ἀνεκτίμητος, εἶναι θεϊκό ὄνομα, εἶναι οὐράνιο χάρισμα, εἶναι σκάλα, πού ἀνεβάζει τόν ἄνθρωπο στόν οὐρανό. Ἡ πραότητα κάνει τόν ἄνθρωπο εἰκόνα τοῦ πράου Ἰησοῦ, πού θερμαίνει τήν καρδιά του. Ἡ πραότητα ἀκολουθεῖται ἀπό τήν ταπεινοφροσύνη, τήν ἀνεξικακία καί τήν ὑπομονή. Ὁ πρᾶος εἶναι εὐμενής καί εὐγενικός προς ὅλους, καί σέ ὅσους ἁμαρτάνουν μέ ἐπιείκεια φέρεται. Δέν μαλώνει, δέν βλαστημάει, δέν βρίζει, ἀλλά μέ ἀγάπη διορθώνει ὅσους φταῖνε»1.

Ἡ Πεντηκοστὴ

Ὁμιλία τοῦ Ἀρχιμ. π. Ἀρσενίου Κατερέλου

Ὁ ἔσχατος σκοπός τῆς Ἐνανθρωπήσεως, ἀγαπητοί μου ἐν Χριστῷ ἀδελφοί, δέν ἦτο ἄλλος παρά ἡ ἐκ νέου ἀποστολή τῆς ἐνεργείας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἰς τόν κόσμον, ἡ ὁποία ἐνέργειά Του, ὡς γνωστόν, εἶχε ἀρθῆ μετά τό προπατορικό ἁμάρτημα τοῦ Ἀδάμ καί τῆς Εὔας. Διότι ὁ Παράδεισος εἰς τόν ὁποῖον ἐζοῦσαν οἱ πρωτόπλαστοι ἦτο μέν ἕνας τόπος, ἀλλά ἐπάνω καί πέρα ἀπ᾽ ὅλα ἦτο μία κατάστασις νομίμου καί ἀπλήστου ἡδονῆς ἐν Θεῷ καί εὐτυχίας καί θεοκοινωνίας. 

Λοιπόν, μετά ἀπό τό προπατορικό ἁμάρτημα ἐδημιουργήθη τρόπον τινά μία ἔχθρα μεταξύ τοῦ ἀνθρωπίνου γένους καί τοῦ ἁγίου ἐνδόξου Τριαδικοῦ Θεοῦ. Ἔπρεπε λοιπόν κάποιος νά ἀναλάβη ἕναν ρόλο γιά νά σπάση, νά διαλύση καί νά τελειώση αὐτή ἡ ἔχθρα μεταξύ Θεοῦ καί ἀνθρώπων. Ἔπρεπε κάποιος νά εὑρεθῆ γιά νά ξεχρεώσωμε ὅλοι μας τό χρέος μας ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ.  Ἀλλά ποιός νά εὑρεθῆ; Ὅλοι ἤμαστε ἁμαρτωλοί, γιατί ἐν τῷ προσώπῳ τοῦ Ἀδάμ καί τῆς Εὔας ὅλο τό ἀνθρώπινο γένος ἁμάρτησε. Ἄλλωστε καί τώρα ἐν ψυχρῷ πολλές φορές ὅλοι μας ἁμαρτάνομε.

Γι᾽ αὐτό λοιπόν καί τό Δεύτερο Πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος, ὁ Θεός Λόγος, ἔγινε ὁ ἴδιος ἄνθρωπος, ἔκανε ὅ,τι ἔκανε, δηλαδή ὡμίλησε, ἐθαυματούργησε καί....

Στενές σχέσεις τοῦ νέου Ὑπουργοῦ Παιδείας καί Θρησκευμάτων Ἀνδρέα Λοβέρδου μὲ τὴν Σαϊεντολογία!

Πῶς θὰ χαρακτηρίζατε τοὺς δικηγόρους, οἱ ὁποῖοι θὰ παρεῖχαν νομικὲς ὑπηρεσίες καὶ ἰδιαίτερα ἂν ὑπεράσπιζαν μέλη τοῦ Διοικητικοῦ Συμβουλίου μιᾶς ἐταιρίας, ὀργάνωσης καὶ γενικὰ φορέα, γιὰ τὸν ὁποῖον ἡ Ἑλληνικὴ Δικαιοσύνη ἐξέδωσε ΤΕΛΕΣΙΔΙΚΗ ἀπόφαση (10493/1997 τοῦ Ἐφετείου Ἀθηνῶν), τμῆμα τῆς ὁποίας περιλαμβάνει τὰ ἀκόλουθα:

«. . . ἀπεδείχθη μὲ πληρότητα, ὅτι τὸ καθοῦ καὶ ἐκκαλοῦν εἶναι μία ὀργάνωση μὲ ὁλοκληρωτικὲς δομὲς καὶ τάσεις, ποὺ στὴν οὐσία περιφρονεῖ τὸν ἄνθρωπο, ἐνῶ ἐνεργεῖ ἐλεύθερα καὶ μόνον κατ' ἐπίφαση προκειμένου καὶ ἀποκλειστικὰ νὰ προσελκύσει μέλη, τὰ ὁποία στὴ συνέχεια ὑφίστανται, μὲ ὅλες τὶς προαναφερθεῖσες διαδικασίες καὶ θεωρίες, πλύση ἐγκεφάλου, μὲ ἀνώτερο σκοπὸ τὴ δημιουργία κατευθυνόμενου τρόπου σκέψης, ἀλλὰ καὶ τὴν ἐλαχιστοποίηση τῶν ἀντιρρήσεων (βασικὲς θέσεις τῶν θεωριῶν τοῦ ἱδρυτῆ), ἔτσι ὥστε νὰ βρισκόμαστε πλέον ἐνώπιον ἄβουλων ὄντων, τὰ ὁποῖα ἔχουν χάσει τὴ δυνατότητα λήψεως ἀποφάσεων ὡς καταστάλαγμα τῆς ἐλεύθερης βούλησής τους, ἐφόσον ἔχουν ἤδη περάσει ἀπὸ....

Ἀρχιμανδρίτης Γεώργιος Καψάνης. Μιά ἁγιοπατερική προσωπικότητα του Ἁγίου Ὄρους (Μητροπολίτης Φθιώτιδος Νικόλαος)

Ο αείμνηστος Προηγούμενος-Αρχιμανδρίτης της Ιεράς Μονής Οσίου Γρηγορίου του Αγίου Όρους π. Γεώργιος Καψάνης, ο οποίος τα ξημερώματα της Πεντηκοστής 8 Ιουνίου αναπαύθη εκ των κόπων του και επορεύθη εις την χώρα των ζώντων, ήταν μια ξεχωριστή φυσιογνωμία και πολυσήμαντη προσωπικότητα του Αγιορείτικου Μοναχισμού και της Εκκλησίας της Ελλάδος.

Προερχόμενος από την Ακαδημαϊκή κοινότητα του Πανεπιστημίου Αθηνών εγκατέλειψε τα πάντα και αφιερώθηκε στην Εκκλησία, στην οποία εθεράπευσε την επιστήμη της Θεολογίας και την επιστήμη του μονήρους βίου, γενόμενος Καθηγητής του Μοναχισμού και μέγας διδάσκαλος της Ορθοδοξίας.

Κατά την διάρκεια της βραχυχρόνου εν τω κόσμω διακονίας του και της των τεσσαράκοντα ετών εις την Ιεράν Μονήν Οσίου Γρηγορίου ηγουμενείας του εδόξασε το όνομα του Θεού και πολλούς ωδήγησε εις τον δρόμον της εν Χριστώ ζωής αναδειχθείς πατήρ πατέρων, Επισκόπων, Πρεσβυτέρων, Διακόνων, Μοναχών, Μοναζουσών, Καθηγητών, Στρατιωτικών, πολιτικών, ανθρώπων κάθε μορφώσεως, τάξεως και ηλικίας «ων ουκ έστιν αριθμός».

Ο π. Γεώργιος γεννήθηκε στο Παλαιό Φάληρο των Αθηνών από γονείς ανωτάτης μορφώσεως και Χριστιανικής παιδείας.

«Μή φοβᾶσαι, παιδί μου Ἰακώβ, ὀλιγάριθμε Ἰσραήλ...»

 Ἄν ὁ Θεός ἴδῃ ὅτι ὑπετάχθη εἰς Αὐτόν ὁ νοῦς μέ ὅλας του τας δυνάμεις καί δέν ἔχει ἄλλην βοήθειαν παρά Αὐτόν μόνον, τότε τόν ἐνδυναμώνει καί λέγει·

«Μή φοβᾶσαι, παιδί μου Ἰακώβ, ὀλιγάριθμε Ἰσραήλ».

Καί πάλιν λέγει·