Πρωτ. ΙΩΑΝΝΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ:Ὑπάρχει δυνατότητα καθάρσεως τῆς καρδίας στὶς διάφορες θρησκεῖες;[18]

Πρωτ. ΙΩΑΝΝΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ

ΘΕΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΑΘΟΛΙΚΟΤΗΤΑ

Ή ΠΑΝΘΡΗΣΚΕΙΑΚΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΤΗΤΑ

Κριτικὲς τοποθετήσεις στό βιβλίο

«Παγκοσμιότητα καί Ορθοδοξία»

Ἀρχιεπ. Ἀλβανίας κ. Ἀναστασίου

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ

ΠΡΟΣ ΜΙΑ «ΝΕΑ» ΘΕΟΛΟΓΙΑ

ε)  Ὑπάρχει δυνατότητα καθάρσεως τῆς καρδίας στὶς διάφορες θρησκεῖες;

   Ἀποτελεῖ ἄλλη μία ἁπλουστευτική, ρηχὴ προσέγγιση στὰ ἄρρητα δῶρα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ὁ ἰσχυρισμὸς ὅτι ὅλες οἱ θρησκεῖες ἔχουν δυνατότητα καθάρσεως τῆς καρδίας καὶ διαθέτουν ἀνθρώπους μὲ καρδία κεκαθαρμένη. Στὸ κοινὸ κείμενο ποὺ ὑπεγράφη κατὰ τὴν διαθρησκευτικὴ συνάντηση τῶν «τριῶν μονοθεϊστικῶν θρησκειῶν» στὶς Βρυξέλλες, ἡ ὁποία διοργανώθηκε ἀπὸ τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο διαβάζουμε: «Ἡ οὐσία πάσης θρησκείας ἐκφράζεται καλλίτερον ἀπὸ τῶν διακρινομένων διὰ τὴν καθαρότητα τῆς καρδίας»⁸⁴. Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας ἐπίσης γράφει:

«...ἀποκτᾶ ἰδιαίτερη ἐπικαιρότητα ἡ παλαιὰ ἐπιταγὴ τῆς θρησκείας γιὰ κάθαρση τῆς καρδιᾶς, ὥστε νὰ μπορεῖ νὰ χρησιμοποιηθεῖ ὀρθῶς ὁ ἀνθρώπινος ἐγκέφαλος» (σ. 30), ἐνῶ ὡς «κοινὸ χρέος τῶν θρησκειῶν» θεωρεῖ μεταξὺ ἄλλων τὴν ὑπενθύμιση «ὅτι τὸ μέσο γιὰ τὴν πνευματικὴ ἰσορροπία τοῦ ἀνθρώπου... εἶναι ἡ ὑποταγὴ τῆς ἀτομικῆς ἐπιθυμίας, ἡ ἀπάρνηση, ἡ ἄσκηση, ἡ κάθαρση τοῦ ἐγὼ» (σ. 61).

Εἶναι λοιπὸν δυνατὴ ἡ καθαρότητα τῆς καρδίας στοὺς ἀλλόθρησκους; Ἂς δοῦμε τοὺς Ἁγίους Πατέρες. Ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος μᾶς λέγει ὅτι καθαρότητα τῆς καρδίας σημαίνει ἁγιότητα καὶ τελείωση τοῦ ἀνθρώπου καὶ ἐξηγεῖ πὼς ἐπιτυγχάνεται: «Οὐ γὰρ ἡ ἀποχὴ τῶν κακῶν αὔτη ἐστὶν ἡ τελείωσις, ἂλλ' εἰ εἰσῆλθες εἰς τὸν νοῦν τὸν ἠφανισμένον καὶ ἀπέκτεινας τὸν ὄφιν τὸν κατώτερόν του νοῦ καὶ βαθύτερον τῶν λογισμῶν, εἰς τὰ λεγόμενα ταμιεία καὶ ἀποθήκας τῆς ψυχῆς, φονεύοντα σὲ καὶ φωλεύοντα˙ ἄβυσσος γὰρ ἔστιν ἡ καρδία. Εἰ τοίνυν ἐκεῖνον ἐφόνευσας, καὶ πάσαν τὴν ἐν σοῖ ἀκαθαρσίαν ἐξέβαλες· ὅλοι γὰρ οἱ φιλόσοφοι καὶ ὁ νόμος καὶ οἱ Ἀπόστολοι καὶ ἡ τοῦ Σωτῆρος ἔλευσις περὶ καθαρότητος τὸν λόγον ποιοῦνται. Πᾶς γὰρ ἀνθρώπων εἴτε Ἰουδαίων εἴτε Ἑλλήνων ἀγαπᾶ τὴν καθαρότητα εἰ καὶ οὐ δύνανται καθαρεύειν. Χρὴ οὒν ἐπιζητῆσαι πὼς καὶ διὰ τίνων δύναται τὸ καθαρόν της καρδίας γενέσθαι˙ οὐδαμῶς ἑτέρωθεν, εἰμὴ διὰ τοῦ ὑπὲρ ἠμῶν σταυρωθέντος˙ αὐτὸς γὰρ ἔστιν ἡ ὁδός, ἡ ζωή, ἡ ἀλήθεια, ἡ θύρα, ὁ μαργαρίτης, ὁ ζῶν καὶ ὁ οὐράνιος ἄρτος· καὶ οὐκ ἐγχωρεῖ τινὰ ἄνευ ἐκείνης τῆς ἀληθείας ἀλήθειαν γνῶναι ἡ σωθῆναι»⁸⁵.

Μετάφραση: «Τελείωση (τοῦ Χριστιανοῦ) δὲν εἶναι ἡ ἀποχὴ τῶν κακῶν, ἀλλὰ (τότε εἶσαι τέλειος) ἂν εἰσῆλθες στὸ νοῦ τὸν ἀφανισμένο καὶ φόνευσες τὸν ὄφι ποὺ εἶναι πιὸ κάτω ἀπὸ τὸν νοῦ, πιὸ βαθιὰ ἀπὸ τοὺς λογισμοὺς στὰ λεγόμενα ταμεῖα καὶ στὶς ἀποθῆκες τῆς ψυχῆς, ποὺ σὲ φονεύει καὶ φωλιάζει (ἐκεῖ). Ἂν λοιπὸν ἐφόνευσες ἐκεῖνον, τότε ἔβγαλες ἀπὸ μέσα σου κι ὅλη τὴν ἀκαθαρσία σου. Ὅλοι οἱ φιλόσοφοι καὶ ὁ (Μωσαϊκὸς) νόμος καὶ οἱ Ἀπόστολοι καὶ ὁ Σωτήρας ποὺ ἦλθε στὸν κόσμο ὁμιλοῦν περὶ καθαρότητος. Κάθε ἄνθρωπος εἴτε ἀπὸ τοὺς Ἰουδαίους εἴτε ἀπὸ τοὺς Ἕλληνες ἀγαπᾶ τὴν καθαρότητα, ἂν καὶ δὲν μποροῦν ὅλοι αὐτοὶ νὰ τὴ φθάσουν. Πρέπει λοιπὸν νὰ ἐπιζητήσουμε πὼς καὶ μὲ ποιὰ μέσα μπορεῖ νὰ ἐπιτευχθεῖ ἡ καθαρότητα τῆς καρδίας. Μὲ κανένα ἄλλο τρόπο (δὲν μπορεῖ νὰ ἐπιτευχθεῖ) παρὰ διὰ τοῦ Σταυρωθέντος ὑπὲρ ἠμῶν, γιατί αὐτὸς εἶναι ἡ ὁδὸς , ἡ ζωή, ἡ ἀλήθεια, ἡ θύρα, τὸ μαργαριτάρι, ὁ ζῶν καὶ οὐράνιος ἄρτος. Καὶ δὲν εἶναι δυνατὸν κάποιος χωρὶς ἐκείνη τὴν Ἀλήθεια νὰ γνωρίσει τὴν ἀλήθεια ἢ νὰ σωθεῖ».

Σαφέστατος ὁ ἅγιος Μακάριος, σαφὲς τὸ Εὐαγγέλιο καὶ ἡ διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας. Κι ὅλοι οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοὶ ἔχουν αὐτὴ τὴν ξεκαθαρισμένη πίστη ὅτι δηλαδὴ δὲν μποροῦν νὰ καθαρθοῦν ἄνευ τοῦ Χριστοῦ, ἄνευ τῆς χάριτος. Ἴσως μόνο ὁρισμένοι ὑψηλὰ ἱστάμενοι μοντέρνοι θεολόγοι κάμουν πὼς δὲν καταλαβαίνουν καὶ σπέρνουν δαιμονικὴ σύγχυση στοὺς ἁπλούστερους ἀδελφούς μας, ἀφορμὲς γιὰ σχίσματα σὲ ἄλλους, ἀγανάκτηση καὶ ἀπόπτυση ἀπὸ τρίτους τόσο τῶν ἀντίχριστων ἀπόψεων, ὅσο καὶ αὐτῶν τῶν ἰδίων ποὺ ἐκφράζουν τέτοιες βλασφημίες κατὰ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Ἂς δοῦμε ὅμως κάπως ἀναλυτικώτερα πὼς ἐννοεῖ ἡ εὐαγγελικὴ καὶ πατερικὴ διδασκαλία τὴν καθαρότητα τῆς καρδίας. Οἱ ὅσιοι πατέρες μᾶς Ἰγνάτιος καὶ Κάλλιστος οἱ Ξανθόπουλοι γράφουν: «...τότε μὲν ἐν τὴ θεία μήτρα, δηλονότι τὴ ἱερὰ κολυμβήθρα, δωρεὰν τὸ ὅλον τελείαν τὴν θείαν χάριν δεχόμεθα˙ εἰ δὲ πὼς ἒς ὕστερον, τὴ τῶν πρόσκαιρων παραχρήσει καὶ τὴ τῶν βιοτικῶν πραγμάτων φροντίδι καὶ τῶν παθῶν ἀχλύι ταύτην ὡς μὴ ὤφελε, συγκαλύψομεν, ἔξεστιν ἠμὶν καὶ οὕτω διὰ μετανοίας καὶ τῆς τῶν θεουργῶν ἐντολῶν ἐκπληρώσεως, αὔθις ἐπαναλαβεῖν τὴν ταύτης ὑπερφυᾶ φαιδρότητα καὶ ἀνακτήσασθαι καὶ τὴν ταύτης φανέρωσιν κατιδεῖν τηλαυγέστατα»⁸⁶.

Μετάφραση: «Τότε μέσα στὴ θεία μήτρα, τὴν ἱερὰ κολυμβήθρα, δωρεὰν τὴν πλήρη καὶ τελείαν χάριν δεχόμεθα. Ἂν δὲ μὲ κάποιο τρόπο, ὕστερα, μὲ τὴν παράχρηση τῶν πρόσκαιρων καὶ τὶς φροντίδες γιὰ τὰ βιοτικὰ πράγματα καὶ μὲ τὴ σκοτεινιὰ τῶν παθῶν τὴ συγκαλύψουμε, ἐνῶ δὲν ἔπρεπε, εἶναι καὶ πάλι δυνατὸν διὰ τῆς μετανοίας καὶ τῆς τηρήσεως τῶν θεουργῶν ἐντολῶν, νὰ λάβουμε αὐτὴ τὴν ὑπὲρ φύσιν λαμπρότητα, νὰ τὴν ξανααποκτήσουμε καὶ νὰ δοῦμε πολὺ καθαρὰ τὴ φανέρωσή της». Ἔχουμε λοιπὸν δύο στάδια:

I) Τὴ Χάρη, ποὺ καθαιρεῖ τὴν ψυχή μας τὴ λαμβάνουμε μὲ τὸ ἅγιο Βάπτισμα, ἀκέραιη, ὁλόκληρη.

II) ὅταν τὴ συγκαλύψουμε ἐξ αἰτίας τῶν μερίμνων καὶ τῶν παθῶν, μποροῦμε καὶ πάλι μὲ τὴ μετάνοια καὶ τὴν τήρηση τῶν ἐντολῶν τοῦ Χριστοῦ νὰ τὴν ἀποκτήσουμε σ' ὅλη της τὴ λαμπρότητα. Ἀλλὰ ὁ ἀγώνας εἶναι ἐπίπονος γιὰ νὰ ἀποκτήσει κανεὶς καρδία κεκαθαρμένη κι ὁ κάματος πολύς. Γράφει ὁ ἅγιος Μακάριος: «Χρεία οὒν καμάτου καὶ κόπου πολλοῦ, ἴνα τὶς ζητήση καὶ ἀποθῆται τὸ θεμέλιον, ἕως ὅτου ἔλθη εἰς τὰς καρδίας τῶν ἀνθρώπων πῦρ καὶ ἄρξηται περικαθαίρειν τὰς ἄκανθας, καὶ οὕτως ἄρχονται ἁγιάζεσθαι δοξάζοντες Πατέρα, Υἱὸν καὶ ἅγιον Πνεῦμα...»⁸⁷. Σ' αὐτὸν τὸν ἀγώνα κύρια θέση, ὡς «ἀρχὴ πάσης θεοφιλοῦς ἐργασίας» κατέχει «ἡ μετὰ πίστεως ἐπίκλησις τοῦ σωτηρίου ὀνόματος τοῦ Κυρίου ἠμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὅτι αὐτὸς ἀπεφήνατο· χωρὶς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν», γράφουν οἱ Πατέρες μᾶς Ἰγνάτιος καὶ Κάλλιστος⁸⁸. Ὅλοι δὲ οἱ Πατέρες μᾶς βοοῦν γιὰ τὸν κόπο αὐτῆς τῆς νοερᾶς ἐργασίας, γιὰ τὸν πόλεμο τῶν δαιμόνων καὶ τῶν λογισμῶν, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὸ σωματικὸ κόπο τῆς νηστείας, τῆς ἀγρυπνίας, τῶν μετανοιῶν κ.λ.π. δία τῶν ὁποίων οἱ ἅγιοι φθάνουν «εἰς τὴν τῆς καρδίας καὶ τοῦ νοῦ τελείαν καὶ ἀληθῆ καὶ μονιμωτάτην καθαρότητα»⁸⁹. Κι ἔτσι καθαρθέντες καὶ φωτισθέντες φθάνουν στὴ θέα τοῦ Θεοῦ. Μόλις ποὺ χρειάζεται νὰ ὑπενθυμίσουμε τὸ Μακαρισμὸ τοῦ Κυρίου «Μακάριοι οἱ καθαροὶ τὴ καρδία ὅτι αὐτοὶ τὸν Θεὸν ὄψονται» (Ματθ. 5, 8). Ἡ κάθαρσις τῆς καρδίας εἶναι δῶρο λοιπὸν τῆς χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Καὶ προσφέρεται στοὺς Ἁγίους, φανεροὺς ἢ κρυφούς, στὸν κόσμο ἢ στὰ μοναστήρια, σ' ἄνδρες καὶ γυναῖκες, ἀλλὰ μὲ τὴν προϋπόθεση τῆς θείας μήτρας, τῆς ἁγίας κολυμβήθρας, καὶ τὴν ἐπίπονη ἄσκηση τῆς νοερᾶς ἐργασίας καὶ γενικότερά της τηρήσεως τῶν θεουργῶν ἐντολῶν.

Ἐρωτοῦμε λοιπὸν ὅσους διαδίδουν ψευδοδιδασκαλίες: ἔχουν καὶ οἱ ἄθεοι Ἑβραῖοι καὶ Μουσουλμάνοι «καθαρότητα καρδίας»; καὶ πῶς τάχα τὴν ἀπέκτησαν; Ποιὸ «πνεῦμα» τοὺς τὴν ἔδωσε; Κι αὐτοὶ εἶναι ποὺ θὰ «ἐκφράσουν τὴν οὐσία τῆς θρησκείας τους» καὶ θὰ μᾶς τὴ διδάξουν; Καὶ τί νὰ τὴν κάνουμε αὐτὴ τὴν «οὐσία» τῶν ψευτοθρησκειῶν τοῦ Κορανίου καὶ τοῦ Ταλμούδ, τὰ ὁποία γέμουν βλασφημιῶν κατὰ τοῦ Χριστού⁹⁰;

---

84. Ἐφημερίδα «ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ», 10-1-2002, σέλ. 5.

85.Ὁμιλία ΙΖ', Ρ.G. 34, 633 BC.

86. Περὶ τῶν αἰρουμένων ἡσύχως βιῶναι, ἐν Φιλοκαλία, ἐκδόσει Ἀστὴρ 1961, τόμ. Δ', σ.201.

87. Μακαρίου του Αἰγυπτίου Ὁμιλία IE' , Ὁμιλίαι Πνευματικαί, ἐκδόσεις Σχοινά, 1964, σ. 85.

88. Περὶ τῶν αἰρουμένων..., σ. 202.

89. Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, Περὶ προσευχῆς καὶ καθαρότητος καρδίας, ἐν Φιλοκαλία, Δ', σ. 133.

90. Ὁ σύγχρονος Ἑβραϊσμὸς δὲν βασίζεται στὸ Μωσαϊκὸ Νόμο (Τορά), ὅπως νομίζουν ἀφελῶς ἢ ἀποκρύπτουν κακόβουλα ὅσοι ἀσχολοῦνται μὲ τὴν ἐπαφὴ μεταξὺ τῶν τριῶν μονοθεϊστικῶν θρησκειῶν ἀλλὰ σχεδὸν ἀποκλειστικὰ στὴν ἑρμηνεία τοῦ Ταλμούδ. «Παιδί μου», συνιστᾶ τὸ Ταλμοὺδ (Erubin 21b, Soncino edition) περισσότερο πρόσεχε τὴν τήρηση τῶν λόγων τῶν γραφῶν (τοῦ Ταλμοὺδ δήλ.) παρὰ τῶν λόγων τοῦ Τορᾶ. (Ἴδε σχετικῶς στὸ βιβλίο τοῦ Μ. Hoffman, Judaism's Strange Gods, τὸ κεφάλαιο The Trnuth ahout the Talmud).

Ἀντιαιρετικὸν Ἐγκόλπιον    www.egolpion.com

11   ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ  2012