ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
Ἑρμηνεία τοῦ ϟΣΤ'(:96ου) Κανόνος τῆς ΣΤ΄Οἰκουμενικῆς Συνόδου
Κανόνας ϟΣΤ': «Οἱ τόν Χριστόν διά τοῦ βαπτίσματος ἐνδυσάμενοι, τήν ἐν σαρκί αὐτοῦ πολιτείαν μιμεῖσθαι καθωμολόγησαν. Τούὺς οὖν τάς ἐν τῇ κεφαλῇ τρίχας πρός λύμην τῶν ὁρώντων ἐν ἐπινοίαις ἐμπλοκῆς εὐθετίζοντας, καί διασκευάζοντας, καί δέλεαρ προτιθέντας ἐντεῦθεν ταῖς ἀστηρίκτοις ψυχαῖς, ἐπιτιμίῳ προσφόρῳ πατρικῶς θεραπεύομεν, παιδαγωγοῦντες αὐτούς, καί σωφρόνως βιοῦν ἐκδιδάσκοντες, πρός τό ἀφέντας τήν ἐκ τῆς ὕλης ἀπάτην καί ματαιότητα, πρός τήν ἀνώλεθρον καί μακαρίαν ζωήν τόν νοῦν μετάγειν διηνεκῶς, καί ἐν φόβῳ ἁγνήν ἔχειν ἀναστροφήν, καί Θεῷ πλησιάζειν, κατά τό ἐφικτόν, διά τῆς ἐν βίῳ καθάρσεως, καί τόν ἔνδον, ἤ τόν ἔξω ἄνθρωπον μᾶλλον κοσμεῖν ἀρεταῖς καί χρηστοῖς καί ἀμώμοις τοῖς ἤθεσιν· ὥστε μηδέν λείψανον φέρειν ἐν ἑαυτοῖς τῆς τοῦ ἐναντίου σκαιότητος. Εἰ δέ τις παρά τόν παρόντα κανόνα διαγίνοιτο, ἀφοριζέσθω».
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
«Ὅσοι εἰς Χριστόν ἐβαπτίσθητε, Χριστόν ἐνεδύσασθε (:Ὅσοι βαπτιστήκατε στό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, πιστεύοντας σέ Αὐτόν ὡς σωτήρα, ντυθήκατε τόν Χριστό καί ἑνωθήκατε μαζί Του)» [Γαλ. 3,27], λέει ὁ μέγας Παῦλος. Ἀπό αὐτό ὁ παρών Κανόνας προσθέτει ὅτι ὅσοι ἐνδύθηκαν (μέ τό βάπτισμά τους) τόν Χριστό, πρέπει καί κατ’ Ἐκεῖνον νά πολιτεύονται καί νά μεταχειρίζονται κάθε ἁγνότητα καί καθαρότητα καί ὄχι νά κοσμοῦν τό σῶμα μέ περιττά καί περίεργα στολίδια. Γιά τόν λόγο αὐτόν ἀφορίζει ἐκείνους τούς Χριστιανούς, πού πλέκουν τίς τρίχες τῆς κεφαλῆς τους, χτενίζοντάς τις καί ἰσιώνοντάς τις καί προβάλλοντάς τις σάν ἕνα δόλωμα γιά τίς ἀστήρικτες καί ἐπιρρεπεῖς στήν ἁμαρτία ψυχές, τόσο τῶν ἀντρῶν ὅσο καί τῶν γυναικῶν1. Μέ τό ἐπιτίμιο αὐτό τοῦ ἀφορισμοῦ, παιδαγωγώντας τούς ἀνθρώπους πού ἔχουν τέτοιες συνήθειες, τούς διδάσκει νά ἀφήσουν κάθε ἀπάτη καί ματαιότητα καί καλλωπισμό τῆς ὕλης καί τοῦ φθαρτοῦ αὐτοῦ σώματος, νά ἀνεβάσουν δέ τόν νοῦ τους πρός τήν μακαρία καί ἄφθαρτη ἐκείνη ζωή, πλησιάζοντας στόν Θεό κατά τό δυνατόν μέν τήν καθαρότητα τῆς ζωῆς καί στολίζοντας προτιμότερο μέ ἀρετές καί ἤθη χρηστά τόν ἔσω ἄνθρωπο, δηλαδή τήν ψυχή, παρά τόν ἔξω ἄνθρωπο, δηλαδή τό σῶμα, μέ τέτοια ἀπατηλά καί μάταια καλλωπίσματα· μέ τέτοιο τρόπο ὥστε νά μήν φέρουν πλέον στόν ἑαυτό τους κανένα σημάδι τῆς κακίας τοῦ διαβόλου, τόν ὁποῖο ἀποτάχτηκαν μέσῳ τοῦ ἁγίου Βαπτίσματος.
ΣΥΜΦΩΝΙΑ
Γιά τόν λόγο αὐτόν καί ὁ Θεός προστάζει στό Λευιτικόν [κεφ.ιθ΄27: «Οὐ ποιήσετε σισόην ἐκ τῆς κόμης τῆς κεφαλῆς ὑμῶν, οὐδέ φθερεῖτε τήν ὄψιν τοῦ πώγωνος ὑμῶν (:Δέν θά κάνετε πλεξούδα ἀπό τά μαλλιά τῆς κεφαλῆς σας, οὔτε θά παραποιήσετε τήν ἐξωτερική ὄψη τῆς γενειάδας σας)»] νά μήν κάνει κάποιος «σισόη» ἀπό τά μαλλιά τῆς κεφαλῆς του, δηλαδή πλεξούδα, σύμφωνα μέ τόν ἀνώνυμο ἑρμηνευτή. Ὁπότε τόσο ὅλοι ἀπό κοινοῦ οἱ Ἀπόστολοι στίς Διαταγές [βιβλ. Α΄, κεφ. γ΄], προστάζουν τούς ἄντρες νά μήν πολυχτενίζονται ἤ νά βάζουν μύρο στά μαλλιά τους ἤ νά τά μοιράζουν σέ μία ἤ πολλές πλεξοῦδες, γιά νά μήν τραβοῦν μέ αὐτά σέ ἔρωτα τίς γυναῖκες, ἀλλά νά κόβουν τά μαλλιά τους [ βλ. Βιβλίο Α, κεφ. γ΄8: «Τό ὑπό τῆς φύσεώς σοι δεδομένον ἐκ Θεοῦ κάλλος μή προσεπικαλλώπιζε, ἀλλά ταπεινοφρόνως μετρίασον αὐτό πρός ἀνθρώπους, οὕτως τήν τρίχα σου τῆς κόμης μή παρατρέφων, μᾶλλον δέ συγκόπτων καί καθαιρῶν αὐτήν, ἵνα μή κατακνιζομένου σου καί ἄσκυλτον τηροῦντος τήν κεφαλήν ἤ καταμεμυρισμένου σου ἐπαγάγῃς σεαυτῷ τάς οὕτως ἀγρευομένας ἤ ἀγρευούσας γυναῖκας (:Τό κάλλος πού σοῦ δόθηκε ἀπό τή φύση ἀπό μέρους τοῦ Θεοῦ νά μήν τό περιποιεῖσαι ἐπιπλέον, ἀλλά νά τό μετριάζεις μέ ταπεινοφροσύνη μπροστά στούς ἀνθρώπους· ἔτσι νά μή μεταβάλλεις τίς τρίχες τῆς κεφαλῆς σου, ἀλλά μᾶλλον νά τίς κόβεις καί νά τίς ἐλαττώνεις, γιά νά μήν ἑλκύεις πρός τόν ἑαυτό σου ὅταν λικνίζεσαι καί ἔχεις ἄθικτα τά μαλλιά σου, ἤ μοσχοβολᾶς, τίς γυναῖκες πού μέ τόν τρόπο αὐτό ἕλκονται καί ἕλκουν)»].
Ἐπίσης στίς Ἀποστολικές Διαταγές, βιβλίο Α΄, κεφ. γ΄10-11: «Πιστῷ γάρ σοι ὄντι καί ἀνθρώπῳ τοῦ Θεοῦ οὐκ ἔξεστίν σοι τρέφειν τάς τρίχας τῆς κεφαλῆς καί ποιεῖν σισόην, ὅ ἐστιν σπατάλιον, ἤ ἀπόχυμα ἤ μεριστήν τηρεῖν· οὐδέ μήν ὀγκοποιεῖν διαξαίνειν τε καί πλάσσοντα οὔλην διατιθεῖν ἤ ξανθοποιεῖν αὐτήν, ἐπείπερ καί ὁ νόμος ἀπαγορεύει φάσκων ἐν τῷ ∆ευτερονομίῳ: ‘’Oὐ ποιήσετε ὑμῖν σισόην οὐδέ ἀναξυρίδας’’. Χρή δέ οὐδέ γενείου τρίχα διαφθείρειν καί τήν μορφήν τοῦ ἀνθρώπου παρά φύσιν ἐξαλλάσσειν· ‘’Oὐκ ἀπομαδαρώσετε γάρ’’, φησίν ὁ Νόμος, ‘’τούς πώγωνας ὑμῶν’’. Τοῦτο γάρ γυναιξίν εὐπρεπές ὁ κτίσας ἐποίησεν Θεός, ἀνδράσι δέ ἀνάρμοστον ἐδικαίωσεν· σύ δέ ταῦτα ποιῶν διά ἀρέσκειαν ἐναντεούμενος τῷ νόμῳ, βδελυκτός γενήσῃ παρά Θεῷ τῷ κτίσαντί σε κατ' εἰκόνα ἑαυτοῦ. Ἐάν οὖν θέλῃς Θεῷ ἀρέσκειν, ἀπόσχου πάντων ὧν μισεῖ αὐτός, καί μηδέν πρᾶσσε τῶν αὐτῷ ἀπαρεσκόντων (:Γιατί, ἀφοῦ εἶσαι πιστός καί ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ, δέν σοῦ ἐπιτρέπεται νά μακραίνεις τά μαλλιά τῆς κεφαλῆς σου καί νά τά κάνεις πλεξίδα, δηλαδή κότσο, ἤ νά τά ἀφήνεις νά χύνονται ἤ νά τά κάνεις χωρίστρα· οὔτε νά τά φουσκώνεις, νά τά λαναρίζεις καί νά τά σγουραίνεις ἤ νά τά κάνεις ξανθά, ἐπειδή καί ὁ νόμος τό ἀπαγορεύει λέγοντας στό Δευτερονόμιο: ''Νά μήν κάνετε πλεξίδα, οὔτε νά φορᾶτε παντελόνια''. Πρέπει ἐπίσης νά μήν καταστρέφετε οὔτε τίς τρίχες τῆς γενειάδας καί νά μήν παραλλάσσετε τή μορφή τοῦ ἀνθρώπου κατά τρόπο ἀφύσικο. Γιατί ὁ νόμος λέει: ''Νά μήν ξυρίσετε τά γένια σας'', γιατί αὐτό ὁ δημιουργός Θεός τό ἔδωσε στίς γυναῖκες γιά ὀμορφιά, ἐνῶ στούς ἄντρες τό ἔκρινε ἀταίριαστο· ἐνῶ ἐσύ, κάνοντας αὐτά γιά νά ἀρέσεις, ἐναντιώνεσαι στόν νόμο καί θά γίνεις μισητός στόν Θεό, ὁ Ὁποῖος σέ δημιούργησε ''κατ΄εικόνα'' τοῦ ἑαυτοῦ σου. Ἐάν λοιπόν θέλεις νά ἀρέσεις στόν Θεό, νά ἀπέχεις ἀπό ὅλα ὅσα μισεῖ Ἐκεῖνος καί νά μήν κάνεις τίποτα ἀπό αὐτά πού δέν Τοῦ ἀρέσουν)».
Ἀλλά μάλιστα καί ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἰδιαιτέρως ἀποβλέποντας πρός αὐτόν τόν περίεργο καλλωπισμό τῶν μαλλιῶν καί θέλοντας νά ἐμποδίσει αὐτόν, εἶπε ὅτι ὁ ἄντρας ἐάν ἔχει μαλλιά, εἶναι ἀτιμία γι' αὐτόν· καί μέ αὐτόν τόν σκοπό εἶπε καί ὁ θεῖος Ἐπιφάνιος ὅτι τά μακριά μαλλιά εἶναι πρᾶγμα ξένο πρός τήν ὀρθόδοξη καθολική ἐκκλησία. Σημείωσε ὅμως ὅτι καθώς ἀναφέρεται κατηγορηματικά τό νά μήν κόβει κάποιος τά μαλλιά του γιά καλλωπισμό καί ὡραιότητα τῆς μορφῆς του, καί σκοπό κακό, ἔτσι ἀντιθέτως εἶναι ἐμποδισμένο καί τό νά τά κόβει καί νά τά ξυρίζει μέ κάποια στρογγυλεύματα τριγύρω, καί, γιά νά μιλήσω ἁπλά, γιά καλλωπισμό καί ὡραιότητα. Γιά τόν λόγο αὐτό τόν «σισόην» πού ἀναφέρει τό Λευιτικό, ὁ μέν Σύμμαχος εἶπε «νά μήν ξυρίσετε κυκλικά τήν πρόσοψη τῆς κεφαλῆς σας», ἐνῶ ὁ Ἀκύλας «νά μήν ξυρίσεις κυκλικά τό μέρος τοῦ κεφαλιοῦ σου πού ἔχει μία κλίση». Συμπεραίνεται λοιπόν ἀπό ὅλα αὐτά ὅτι οἱ λαϊκοί πρέπει νά κόβουν τά μαλλιά τους μέ ἀνεπιτήδευτο, ἀκαλλώπιστο καί ἀπερίεργο τρόπο.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ
1 Κάτω ἀπό τόν ἀφορισμό τοῦ Κανόνος αὐτοῦ πέφτουν, κατά τόν Ζωναρᾶ, καί ἐκεῖνοι πού δέν βάζουν τελείως ξυράφι στό κεφάλι τους, οὔτε κόβουν τά μαλλιά τῆς κεφαλῆς, ἀλλά τά ἀφήνουν ἐπίτηδες γιά νά γίνονται μεγάλα ἕως στό ζωνάρι σάν τῶν γυναικῶν καί ἐκεῖνοι πού βάφουν τά μαλλιά τους γιά νά γίνονται ξανθά ἤ χρυσά ἤ μέ τά καλάμια τά δένουν γιά νά γίνουν σγουρά· ἤ βάζουν περοῦκες καί ξένα μαλλιά στό κεφάλι τους. Στόν ἀφορισμό αὐτό εἶναι ὑποκείμενοι καί ἐκεῖνοι πού ξυρίζουν τά γένια, γιά νά γίνουν ἴσια καί ὄμορφα μετά αὐτά, καί ὄχι σγουρά, ἤ γιά νά φαίνονται πάντοτε σάν νέοι ἀγένειοι· καί ἐκεῖνοι πού μέ πυρωμένο κεραμίδι καῖνε τίς τρίχες τοῦ γενιοῦ τους, ὅσες εἶναι μεγαλύτερες ἀπό τίς ἄλλες, ἤ στραβότερες, ἤ μέ τσιμπίδια μικρά βγάζουν τίς τρίχες τοῦ προσώπου τους, γιά νά γίνονται τρυφεροί, καί νά φαίνονται ὄμορφοι, ἤ βάφουν τά γένια τους, γιά νά μή φαίνονται πώς εἶναι γέροντες. Στόν ἀφορισμό αὐτόν ὑποπίπτουν καί οἱ γυναῖκες ἐκεῖνες πού βάζουν καλλυντικά καί φτιασίδια στό πρόσωπό τους, γιά νά φαίνονται ὄμορφες, καί ἔτσι νά τραβοῦν τούς ἄντρες πού τίς βλέπουν στόν σατανικό τους ἔρωτα· ὦ καί πῶς οἱ δυστυχισμένες ἀποτολμοῦν νά ἀτιμάζουν τήν εἰκόνα πού ἔδωσε ὁ Θεός σέ αὐτές μέ τά μιαρά καλλωπίσματα; Ἄχ! Καί πῶς ἔχει ὁ Θεός νά τίς γνωρίσει, ἄν εἶναι πλάσματα καί εἰκόνες δικές Του, σέ καιρό πού φοροῦν στόν ἑαυτό τους ἄλλο πρόσωπο διαβολικό καί ἄλλη εἰκόνα τοῦ σατανᾶ;
Σχετικά μέ αὐτό ὁ Θεολόγος Γρηγόριος στά ἔπη του [Ἠθικά ἔπη, Κατά γυναικῶν καλλωπιζομένων] λέει τά ἑξῆς:
«Μή κεφαλάς πυργοῦτε νόθοις πλοκάμοισι, γυναῖκες,
θρύπτουσαι μαλακούς αὐχένας ἐκ σκοπέλων,
μηδέ Θεοῦ μορφάς ἐπαλείφετε χρώμασιν αἰσχροῖς,
ὥστε προσωπεῖον, κοὐχί πρόσωπα, φέρειν.
Μή σε Θεός τοίοισιν ἀμείψηται χαλεπήνας.
Τίς; Πόθεν ὁ Πλάστης; Ἒρρε μοι ἀλλοτροίη.
Οὗ σ' ἔγραψα κύων, ἀλλ' ἔπλασα εἰκόν' ἐμοῖο.
Πῶς εἴδωλον ἔχω, εἴδεος ἀντί-φίλου;»
ΚΘ΄
ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΠΟΥ ΚΑΛΛΩΠΙΖΟΝΤΑΙ
Μέ ψεύτικες πλεξοῦδες τά κεφάλια μήν πυργώνετε, γυναῖκες,
Τσακίζοντας τούς μαλακούς τραχήλους πάνω στούς σκοπέλους.
Καί μήν ἀλείβετε τίς θεϊκές μορφές μ’ ἄσχημα χρώματα,
ἔτσι πού νά μήν ἔχετε πιά πρόσωπο μά προσωπεῖο.
Μήν ὀργιστεῖ ὁ Θεός καί τέτοια λόγια σοῦ ἀπευθύνει:
«Ποιοί σ’ ἔχουν πλάσει κι ἀπό ποῦ; Φεύγα, εἶσαι ξένη.
Ἀδιάντροπη, δέ σ’ ἔβαψα μά σ’ ἔχω πλάσει εἰκόνα μου.
Πῶς εἴδωλο ἀντικρίζω ὄχι ὄψη ἀγαπητή;».
Καί δέν ξέρουν οἱ ἄθλιες πώς μέ αὐτό πού κάνουν, μοιάζουν μέ τήν μάγισσα ἐκείνη καί πόρνη Ἰεζάβελ καί γίνονται καί αὐτές νέες καί δεύτερες Ἰεζάβελ, ἐπειδή καί ἐκείνη τέτοια φτιασίδια μεταχειριζόταν γιά νά ἀρέσει στούς ἄνδρες, ὅπως εἶναι γραμμένο: «Καί ἦλθεν Ἰού ἐπί Ἰεζράελ· καί Ἰεζάβελ ἤκουσε καί ἐστιμίσατο τούς ὀφθαλμούς αὐτῆς καί ἠγάθυνε τήν κεφαλήν αὐτῆς καί διέκυψε διά τῆς θυρίδος (:Ὁ Ἰοῦ εἰσῆλθε στήν πόλη Ἰεζράελ· καί ἡ Ἰεζάβελ, πού πληροφορήθηκε ὅσα εἶχαν συμβεῖ, ἔβαψε μαῦρα τά βλέφαρά της, τακτοποίησε τά μαλλιά της καί στόλισε τήν κεφαλή της καί ἔσκυψε κάτω πρός τόν δρόμο ἀπό τό παράθυρο τοῦ παλατιοῦ της)» [Δ΄Βασ.9,30].
Ὅσοι λοιπόν ἄντρες καί γυναῖκες κάνουν τέτοια πράγματα, ὅλοι ἀφορίζονται ἀπό τήν παροῦσα Οἰκουμενική Σύνοδο· καί ἄν αὐτά εἶναι ἐμποδισμένα νά μήν γίνονται ἀπό τούς λαϊκούς ἁπλῶς, πόσο μᾶλλον εἶναι ἐμποδισμένα ἀπό τούς κληρικούς καί ἱερωμένους, οἱ ὁποῖοι πρέπει καί μέ τά λόγια τους καί μέ τά ἔργα τους καί μέ τήν ἐξωτερική τους σεμνότητα καί μέ τά ἀκαλλώπιστα ἱμάτια καί τά μαλλιά καί τά γένια, νά διδάσκουν στούς λαϊκούς νά μήν εἶναι φιλοσώματοι καί καλλωπιστές, ἀλλά φιλόψυχοι καί φιλάρετοι. Σημείωσε δέ ὅτι ἀπό τόν παρόντα Κανόνα ἐλέγχονται οἱ ἱερεῖς τῶν Λατίνων, οἱ ὁποῖοι ξυρίζουν τά μουστάκια καί τά γένια καί φαίνονται ὡς νεαροί καί γαμπροί ὡραῖοι καί γυναικοπρόσωποι. Διότι ὁ Θεός ἐμποδίζει μέν κοινῶς τούς λαϊκούς νά ξυρίζουν τά γένια τους, λέγοντας στό Λευιτικόν [κεφ.ιθ΄27]: «Οὐ φθερεῖτε τήν ὄψιν τοῦ πώγωνος ὑμῶν (:Δέν θά παραποιεῖτε τήν γενειάδα σας, μέ τό νά ξυρίζετε τό μπροστινό της μέρος)». Ἐμποδίζει μάλιστα καί ξεχωριστά τό νά ξυρίζουν τά γένια οἱ ἱερωμένοι, λέγοντας πρός τόν Μωυσῆ νά πεῖ στούς υἱούς Ἀαρῶν, δηλαδή στούς ἱερεῖς, νά μήν ξυρίζουν τό μπροστινό μέρος τῆς γενειάδας τους [Λευιτ. κεφ. κα΄5: «καί τήν ὄψιν τοῦ πώγωνος οὐ ξυρήσονται»]. Καί ὄχι μόνο δέν ἐμπόδισε αὐτό μέ τά λόγια, ἀλλά καί μέ γένια ἐμφανίστηκε ὡς παλαιός ἡμερῶν στόν Δανιήλ, καί ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ μέ γένια διήνυσε τή διάρκεια τῆς ἔνσαρκης παρουσίας Του. Καί οἱ Προπάτορες, καί Πατριάρχες, καί Προφῆτες καί Ἀπόστολοι, μέ γένια πέρασαν τή ζωή τους, ὅπως γίνεται ἐμφανές αὐτό ἀπό τίς παλαιότατες εἰκόνες, στίς ὁποῖες ἱστοροῦνται μέ γένια. Ἀλλά ὅμως καί οἱ ἅγιοι τῆς Ἰταλίας, ὅπως ὁ Ἀμβρόσιος, ὁ πατέρας τῶν Μοναχῶν Βενέδικτος, ὁ Γρηγόριος ὁ Διάλογος καί οἱ ὑπόλοιποι, μέ γένια ἦσαν, ὅπως φαίνονται ἁγιογραφημένοι στήν ἐκκλησία τοῦ ἁγίου Μάρκου στήν Βενετία.
Καί ἡ κρίση ὅμως τοῦ ὀρθοῦ λόγου ἀποφασίζει ἄτοπη τήν κουρά τῶν γενιῶν. Διότι τά γένια εἶναι ἡ διαφορά ἡ ὁποία ἐξ ὄψεως κάνει τή γυναίκα νά ξεχωρίζει ἀπό τόν ἄντρα. Γιά τόν λόγο αὐτόν καί ἕνας φιλόσοφος ὅταν ρωτήθηκε γιατί τρέφει γενειάδα, ἀποκρίθηκε ὅτι «Ὅσες φορές πιάνω τήν γενειάδα μου αἰσθάνομαι ὅτι εἶμαι ἄντρας καί ὄχι γυναίκα». Ὅσοι ξυρίζουν τά γένια τους δέν εἶναι ἀνδροπρόσωποι, ἀλλά γυναικοπρόσωποι. Γιά τόν λόγο αὐτό ὁ μέν Ἐπιφάνιος κατηγορεῖ τούς Μασσαλιανούς ἐπειδή κόβουν τά γένια, τά ὁποῖα ἀποτελοῦν ἐξωτερικό γνώρισμα τῆς μορφῆς τοῦ ἀνδρός, ἐνῶ οἱ Ἀπόστολοι στίς Διαταγές (βιβλίο α΄, κεφ. γ΄) προστάζουν νά μήν ξυρίζει κανείς τίς τρίχες τῆς γενειάδας καί νά ἀλλάξει ἔτσι τήν κατά φύση ἐξωτερική ὄψη τοῦ ἄνδρα στό παρά φύση. Διότι λέγουν ὅτι ὁ Δημιουργός Θεός ὅρισε ὡς εὐπρεπές αὐτό στίς γυναῖκες, ἐνῶ στούς ἄντρες ἔκρινε ὅτι εἶναι ἀνάρμοστο.
Ἡ καινοτομία δέ τῆς κουρᾶς τῶν γενιῶν ἀκολούθησε στήν ρωμαιοκαθολική ἐκκλησία λίγο πρίν ἀπό τόν ἔνατο Λέοντα. Ὁ δέ Γρηγόριος ὁ ἕβδομος, καί μέ τή βία ὑποχρέωσε τούς Ἐπισκόπους καί τούς Κληρικούς νά ξυρίζουν αὐτά. Ὦ καί πόσο αἰσχρότατο καί σιχαμερότατο θέαμα εἶναι νά βλέπει κάποιος τόν Διάδοχο τοῦ Ἀποστόλου Πέτρου μέ δέρμα ξυρισμένο, ὅπως λένε οἱ Ἕλληνες, σάν ἕνα «καλό γαμπρό», μέ αὐτή τήν διαφορά, ὅτι φοράει ἐπιτραχήλιο καί ὠμοφόριο καί στήν Σύνοδο κάθεται μπροστά ἀπό πολλούς ὁμοίους του καί λέγεται Πάπας. Δέν ἔλειψαν ὅμως καί μετά τόν παράφρονα Γρηγόριο οἱ γενειοφόροι πᾶπες, καί μάρτυς ὁ δεύτερος Γελάσιος, ὁ ὁποῖος ἔτρεφε γένια, ὅπως γράφει ὁ βίος του. Δές στήν Δωδεκάβιβλο Δοσιθέου, σελ.771 καί 777-778. Λέει ἐπίσης ὁ Μελέτιος ὁ ὁμολογητής (ὑπόθεση ζ΄ Περί ἀζύμων) ὅτι κάποιος Πάπας μέ τό ὄνομα Πέτρος, ἐξαιτίας τῶν αἰσχρουργιῶν του συνελήφθη ἀπό τόν βασιλιά καί τοῦ ξύρισε τή μισή του γενειάδα γιά νά τόν ἀτιμάσουν. Ἄλλου· καί σέ ἄλλους ναούς βρίσκονταν ἡγεμόνες, καί ἀπό τόν ἱερατικό κατάλογο, μέ γένια, ὅπως φαίνονται ζωγραφισμένοι στήν Λειψία μετά τόν Μαρτίνο Λούθηρο, στόν ναό πού ὀνομάζεται τοῦ Παύλου καί στόν ναό πού ὀνομάζεται τοῦ Θωμᾶ. Τά ἴδια εἶδα καί στήν Βαρτισλαβία.
ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ,
ἀπόδοση στήν νεοελληνική καί ἐπιμέλεια κειμένου:
Ἐλένη Λιναρδάκη, φιλόλογος
ΠΗΓΕΣ:
· Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου, Πηδάλιον τῆς νοητῆς νηός τῆς μίας ἁγίας καθολικῆς καί ἀποστολικῆς τῶν Ὀρθοδόξων ἐκκλησίας [ἤτοι ἅπαντες οἱ ἱεροί καί θεῖοι κανόνες], σελίδες 305-308, ἐκδόσεις Παπαδημητρίου, Ἀθήνα 2003.
· Ἀποστολικοί πατέρες, Ἅπαντα τά ἔργα, Διαταγές τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων διά Κλήμεντος, πατερικές ἐκδόσεις «Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς»(ΕΠΕ), ἐκδ. οἶκος «Τό Βυζάντιον», Θεσσαλονίκη 1993, τόμος 1, σελίδες 40-41.
· Π. Τρεμπέλα, Ἡ Καινή Διαθήκη μέ σύντομη ἑρμηνεία (ἀπόδοση στήν κοινή νεοελληνική), ἐκδόσεις ἀδελφότητος θεολόγων «Ὁ Σωτήρ», ἔκδοση τέταρτη, Ἀθήνα 2014.
· Ἡ Καινή Διαθήκη, Κείμενον καί ἑρμηνευτική ἀπόδοσις ὑπό Ἰωάννου Κολιτσάρα, ἐκδόσεις ἀδελφότητος θεολόγων «Ἡ Ζωή», ἔκδοση τριακοστή τρίτη, Ἀθήνα 2009.
· Ἡ Παλαιά Διαθήκη κατά τούς ἑβδομήκοντα, Κείμενον καί σύντομος ἀπόδοσις τοῦ νοήματος ὑπό Ἰωάννου Κολιτσάρα, ἐκδόσεις ἀδελφότητος θεολόγων «Ἡ Ζωή», ἔκδοση τέταρτη, Ἀθήνα 2005.
· Ἡ Παλαιά Διαθήκη μετά Συντόμου Ἑρμηνείας, Παναγιώτης Τρεμπέλας, Ἀδελφότης Θεολόγων «Ὁ Σωτήρ», Ἀθήνα, 1985.
· http://users.sch.gr/aiasgr/Kainh_Diathikh/Biblia/Kainh_Diathikh.htm
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου