Κομφουκιανισμός (σελ.52-54)
Κομφούκιος (551-479 π.χ.)
Ὁ Κομφούκιος γεννήθηκε ἀπό
ἀριστοκρατική οἰκογένεια στή μικρή πόλη Λού τῆς χερσονήσου Σαντόνγκ στή
βορειανατολική Κίνα. Ἐκείνη τήν ἐποχή ἡ Κίνα ἦταν χωρισμένη σέ μικρά κρατίδια,
τά ὁποία σπαράσσονταν ἀπο ἐμφύλιες διαμάχες. Ὁ Κομφούκιος ἔμεινε ὀρφανός ἀπό
πατέρα σέ ἡλικία 3 ἐτῶν καί ἀπό μητέρα σέ ἡλικία 20 ἐτῶν. Παντρεύτηκε σέ ἡλικία
19 ἐτῶν καί ὅταν ἔγινε 22 ἐτῶν ἄσκησε τό ἐπάγγελμα τοῦ δασκάλου. Ἔμενε φτωχός
γιά μεγάλο διάστημα, μέχρι πού ἀνέλαβε διάφορα μικρά δημόσια ἀξιώματα. Κάποτε ἐπισκέθηκε
τήν πρωτεύουσα τῆς Κινεζικῆς Αὐτοκρατορίας Λογιάνγκ· ἐκεῖ γνώρισε τόν ἱδρυτή τοῦ
Ταοϊσμοῦ Λάο-Τσέ καί ἐπηρεάστηκε ἀπό τίς ἰδέες του. Σέ ἡλικία
τῶν 50 ἐτῶν
διορίστηκε ὑπουργός Δημόσιων Ἔργων καί στή συνέχεια ὑπουργός Δικαιοσύνης. Ἐπειδή
ὅμως ὁ ἡγεμόνας του δέν ἀποδέχθηκε τίς θεωρίες του, ἐγκατέλειψε τό ἀξίωμά του
καί περιπλανιόταν σέ ὅλη τήν Κίνα ἀναζητώντας μάταια κάποιον ἄλλον ἡγεμόνα πού
θά ἤθελε νά ἐφαρμόσει τίς ἠθικές καί πολιτικές του ἀρχές. Τό 483 ἐπέστρεψε στή
Λού, ἵδρυσε σχολή καί ἀπέκτησε πολυάριθμους μαθητές. Ἀφιερώθηκε στή διδασκαλία,
τή μελέτη καί τά σχόλια τῶν ἀρχαίων κλασικῶν κινεζικῶν κειμένων. Ὁ ἴδιος ποτέ
δέν ὑποστήριξε ὅτι ἦταν ἱδρυτής φιλοσοφικῆς σχολῆς, οὔτε ἐπιδίωξε νά ἱδρύσει
νέα θρησκεία.
Ὁ ἴδιος ἔλεγε ὅτι δέν εἶχε
νά παρουσιάσει τίποτε νέο, ἀλλά ἤθελε ἁπλῶς νά συστηματοποιήσει τούς θεσμούς τῆς
ἀρχαιότητας. Πίστευε ὅτι ὑπῆρχε μιά χρυσή περίοδο τῆς ἀρχαιότητας κατά τήν ὁποία
κυβερνοῦνσαν σοφοί ἡγεμόνες, καί ὁ ἴδιος προσπαθοῦσε νά ἀποκαταστήσει αὐτό τό
σύστημα διοίκησης μέσα ἀπό τήν ἠθική βελτίωση τοῦ ἀτόμου.
Τί διδάσκει ὁ κουμφουκιανισμός
Λατρεία οὐρανίων σωμάτων καί προγόνων
Ἡ διδασκαλία του εἶναι
συγκεκριμένη σέ 5 βασικά βιβλία. Πρίν ἀπό τόν Κομφούκιο κυριαρχοῦσε ὁ
πολυθεϊσμός. Οἱ Κινέζοι πίστευαν ὡς θεούς τά οὐράνια σώματα. Ὁ Κομφούκιος
προσπάθησε νά βελτιώσει τή θρησκεία αὐτή τῶν προγόνων του, σύμφωνα μέ τήν ὁποία
λατρεύονταν ἄπειρα οὐράνια σώματα μέ μεγαλύτερο θεό τόν Οὐρανό. Σύμφωνα μέ τή
θρησκεία αὐτή οἱ αὐτοκράτορες εἶχαν καταγωγή ἀπό τόν οὐρανό καί ἀνακηρύσσονταν
θεοί.
Ὁ Κομφούκιος ὑποστήριζε
ὅτι ἡ βελτίωση τῆς κοινωνίας ἐπιτυγχάνεται μέ τήν ἐγκαθίδρυση ἑνός
πολιτικοοικονομικοῦ συστήματος τῶν ἀρχαίων σοφῶν Κινέζων ἡγεμόνων τοῦ χρυσοῦ αἰώνα.
Ἀποδεχόταν μιά κοινωνία ἀπόλυτα ἱεραρχημένη. Γι’ αὐτό ἔδινε πολύ μεγάλη σημασία
στήν ἐθιμοτυπία. Γι’ αὐτό καί κατέγραψε κανόνες συμπεριφορᾶς γιά τήν ἁρμονική
συμβίωση τῆς κοινωνίας. Ἐνῶ ὅμως συμβούλευε τούς μαθητές του νά ἀσχολοῦνται
περισσότερο μέ τά προβλήματα αὐτοῦ τοῦ κόσμου, δέν ἀπέρριψε τίς
προκομφουκιανικές δοξασίες, δηλαδή τή λατρεία δεκάδων θεῶν (τῶν οὐρανίων
σωμάτων, τῶν καιρικῶν φαινομένων καί τῶν προγόνων). Ὁ Κομφούκιος θεοποιήθηκε 5
αἰῶνες μετά τό θάνατό του, τό 58 μ.Χ., μέ αὐτοκρατορικό διάταγμα, ὁπότε καί
κτίστηκαν ναοί καί σχολές ἀφιερωμένοι σ’ αὐτόν.
Ἰνδουισμός
Στόν ἰνδουισμό δέν ἔχουμε
κάποιο συγκεκριμένο ἱδρυτή ἀλλά ὁμάδες ἱερέων Βραχμάνων. Γι’ αὐτό στόν ἰνδουισμό
στήν κορυφή τῆς ταξικῆς διάρθρωσης βρίσκονται οἱ βραχμάνοι (ἱερεῖς), ἀπό τούς ὁποίους
πιστεύεται ὅτι προέρχονται «ὅλες οἱ ζωικές πνοές, ὅλοι οἱ κόσμοι, ὅλοι οἱ θεοί
καί ὅλα τά ὄντα».
Τί διδάσκει ὁ ἰνδουισμός
330 ἑκατομμύρια θεότητες
Βασική ἰδέα τοῦ ἰνδουισμοῦ
εἶναι ἡ ἀπελευθέρωση τῆς ψυχῆς μέσα ἀπό μιά σειρά ἀλλεπάλληλων μετενσαρκώσεων
(νόμος τοῦ κάρμα). Γιά νά τό ἐπιτύχεις αὐτό, ἔχεις τή δυνατότητα νά
χρησιμοποιήσεις ὅποια μέσα θέλεις ἐσύ.
Ὑπάρχουν ἀμέτρητες θεότητες.
Διάλεξε καί πάρε. (Ὑπάρχουν 330 ἑκατομμύρια θεότητες, γιά τίς ὁποῖες ὅμως
σήμερα οἱ ἰνδουϊστές ὑποστηρίζουν ὅτι ἀποτελοῦν διαφορετικές παραστάσεις τοῦ
μοναδικοῦ Θεοῦ, τοῦ Βράχμαν).
Μέσα στά ἱερά βιβλία τοῦ
ἰνδουισμοῦ ὑπάρχουν τόσο πολλές καί ἀντιφατικές θεωρίες, ὥστε «σ’ αὐτές μπορεῖ ὁ
καθένας νά βρεῖ ἐκεῖνο πού ἐπιθυμεῖ» (βλ. Οὐπανισάδ). Βασική ἀρχή τοῦ ἰνδουισμοῦ:
Διάλεξε ὅποια ἠθική προτιμᾶς ἀπό τίς πάμπολλες πού ὑπάρχουν στά ἱερά βιβλία
του. Κάνε ὅ,τι σοῦ ἀρέσει καί σέ εὐχαριστεῖ. Καί τό βασικότερο, μή
στενοχωριέσαι γιά τίποτα. Μήν ἐνδιαφέρεσαι γιά τούς ἄλλους. Πεθαίνει τό παιδί
σου; Ἄσ’ τό νά πεθάνει. Ἀλλιῶς πῶς θά ἀποκτήσεις ἠρεμία; Πῶς θά μπορέσεις νά ἀποκτήσεις
τήν αἴσθηση τῆς εὐτυχίας; Δέν θά στενοχωριέσαι γιά τίποτε... Ἄν πέθανε ἡ μάνα
σου, τό παιδί σου, ἄν σκοτώθηκαν οἱ συγγενεῖς σου... μή σέ ἐνδιαφέρει...
Ἄν θέλεις μάλιστα νά ἀποκτήσεις
ἠρεμία καί γαλήνη, καί νά διώξεις ἀπό τή ζωή σου τό ἄγχος, θά πρέπει νά κάθεσαι
μέ τίς ὧρες στή στάση τοῦ διαλογισμοῦ «γιόγκα», νά κάνεις αὐτοσυγκέντρωση, καί
εἶσαι μιά χαρά. Ἔτσι θά ἐπιτύχεις, λένε, τήν ἀπόλυτη αὐτοκυριαρχία καί τοῦ
σώματος καί τῆς ψυχῆς.
Μάριος Ν. Δομουχτσῆς
Σέ ποιόν Θεό νά πιστέψω;
(σελ.52-58)
Ἔκδοση Πέμπτη
ΑΔΕΛΦΟΤΗΣ
ΘΕΟΛΟΓΩΝ «Ο ΣΩΤΗΡ»
ΑΘΗΝΑ 2013
http://makkavaios.blogspot.gr/2016/01/blog-post_57.html#more
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου