«Περί προσευχῆς»

Ἅγιος Νεῖλος

Περί προσευχῆς

........

Θαυμάζω καί πολύ μακαρίζω τήν ἄριστη πρόθεσή σου πού ἔχεις ἔρωτα νά μάθεις περί προσευχῆς. Γιατί δέν ἐπιθυμεῖς ἐπιπόλαια νά μάθεις αὐτά πού εἶναι γραμμένα πάνω σέ χαρτί μέ μελάνη, ἀλλά ἐκεῖνα πού εἶναι γραμμένα στόν νοῦ μέ ἀγάπη καί ἀμνησικακία. Ἀλλά ἐπειδή εἶναι ὅλα διπλά, τό ἕνα ἀπέναντι στό ἄλλο¹, δέξου τό γράμμα καί πρόσεξε στό πνεῦμα· γιατί πρίν ἀπό κάθε γράμμα προηγεῖται τό πνεῦμα. Ἄν λείπει τό πνεῦμα, δέν ὑπάρχει οὔτε γράμμα. Λοιπόν καί ὁ τρόπος τῆς προσευχῆς εἶναι διπλός. Ὁ ἕνας πρακτικός, ὁ ἄλλος θεωρητικός. Ἔτσι καί στόν ἀριθμό τό πρόχειρο εἶναι ἡ ποσότητα, τό σημαινόμενον ὅμως εἶναι ἡ ποιότητα.

Χώρισα τόν περί προσευχῆς λόγο σέ 153 κεφάλαια καί σοῦ τόν στέλνω σάν ἐφόδιο πού ἀγόρασα ἀπό τό Εὐαγγέλιο, γιά νά βρεῖς τήν τερπνότητα τοῦ συμβολικοῦ ἀριθμοῦ πού ἔχει σχῆμα τρίγωνο καί ἑξάγωνο. Τό πρῶτο συμβολίζει τήν εὐσεβή γνώση τῆς Ἁγίας Τριάδας, τό δεύτερο τή δημιουργία αὐτοῦ τοῦ κόσμου. Ἀλλά καί ὁ ἀριθμός 100 εἶναι τετράγωνος. Ὁ 53 εἶναι τρίγωνος καί σφαιρικός, ὡς ἄθροισμα τοῦ 28 πού εἶναι τρίγωνος καί τοῦ 25 πού εἶναι σφαιρικός, ἐπειδή εἶναι ἴσος μέ 5 φορές τό 5. Λοιπόν, ἔχεις ἕνα σχῆμα τετράγωνο πού συμβολίζει τίς τέσσερις γενικές ἀρετές ( φρόνηση, σωφροσύνη, δικαιοσύνη, ἀνδρεία), ἀλλά καί ἕνα σφαιρικό ἀριθμό, τό 25, πού ἐκφράζει τή σοφή γνώση αὐτοῦ τοῦ αἰώνα, ἐπειδή ὁ χρόνος κινεῖται κυκλικά. Γιατί ἡ ἑβδομάδα ἀκολουθεῖ τήν ἑβδομάδα, ὁ μήνας τό μήνα, ὁ χρόνος τό χρόνο καί ἡ ἐποχή τήν ἐποχή, ὅπως βλέπομε καί στήν κίνηση τοῦ ἡλίου καί τῆς σελήνης, τῆς ἄνοιξης καί τοῦ θέρους κλπ. Τό τρίγωνο συμβολίζει τή γνώση τῆς Ἁγίας Τριάδας. Ἤ, μέ τόν συνολικό ἀριθμό 153, πού εἶναι τρίγωνος, νά ἐννοήσεις τίς τρεῖς καταστάσεις, πρακτική, φυσική καί θεολόγική· ἤ τήν πίστη, τήν ἐλπίδα καί τήν ἀγάπη²· ἤ χρυσάφι, ἀσήμι, πολύτιμα πετράδια³. Ἀρκοῦν αὐτά, σχετικά μέ τόν ἀριθμό.

Καί σύ, δέ θά περιφρονήσεις τήν ταπεινότητα τῶν κεφαλαίων, γιατί γνωρίζεις καί νά χορταίνεις καί νά στερεῖσαι⁴ καί γιατί θυμᾶσαι τά δύο λεπτά τῆς χήρας⁵, τά ὁποῖα δέν τά ἀπέρριψε ὁ Κύριος, ἀλλά τά δέχτηκε καλύτερα ἀπό τόν πλοῦτο τῶν ἄλλων. Λοιπόν ἐσύ πού γνωρίζεις νά εὐνοεῖς καί νά ἀγαπᾶς τούς γνήσιους ἀδελφούς σου, νά προσεύχεσαι γιά μένα τόν παράλυτο, γιά νά δῶ τήν ὑγεία μου καί ἀφοῦ σηκώσω τό κρεβάτι μου, νά περπατήσω⁶ μέ τή χάρη τοῦ Χριστοῦ. Ἀμήν.

1. Ὅποιος θέλει νά φτιάξει τό εὐωδιαστό θυμίαμα, θά πάρει τό διαφανές λιβάνι, τήν κασσία, τόν ὄνυχα καί τή στάκτη καί θά τά ἑνώσει σέ ἴσες ποσότητες, σύμφωνα μέ τό νόμο⁷. Αὐτά εἶναι ἡ τετράδα τῶν ἀρετῶν. Ἄν αὐτές εἶναι ἐντελῶς ὁλοκληρωμένες καί ἴσες, δέ θά προδοθεῖ ὁ νοῦς.

2. Ἀφοῦ καθαριστεῖ ἡ ψυχή μέ τήν τέλεια ἐκπλήρωση τῶν ἐντολῶν, σταθεροποιεῖ τήν τάξη τοῦ νοῦ, κάνοντάς τον ἐπιδεκτικό τῆς ἐπιθυμητῆς προσευχῆς.

3. Ἡ προσευχή εἶναι συναναστροφή τοῦ νοῦ μέ τό Θεό. Σέ ποιά κατάσταση λοιπόν πρέπει νά βρίσκεται ὁ νοῦς γιά νά μπορέσει, χωρίς νά στρέφεται ἀλλοῦ, νά πλησιάσει τόν Κύριό του καί νά συνομιλεῖ μαζί Του χωρίς νά μεσολαβεῖ κανένας ἄλλος;

4. Ἄν ὁ Μωυσῆς προσπαθώντας νά πλησιάσει τήν φλεγόμενη βάτο ἐμποδίζεται μέχρις ὅτου λύσει τό ὑπόδημα τῶν ποδιῶν του⁸, πῶς ἐσύ πού θέλεις νά δεῖς τό Θεό πού εἶναι πάνω ἀπό κάθε αἴσθηση καί ἔννοια καί νά συνομιλήσεις μαζί Του, δέ θά λύσεις καί δέ θά ἀπομακρύνεις κάθε ἐμπαθή σκέψη;

5. Πρῶτα-πρῶτα προσευχήσου νά λάβεις τό χάρισμα τῶν δακρύων, γιά νά μπορέσεις ἔτσι νά μαλακώσεις τήν ἀγριότητα τῆς ψυχῆς σου καί ἀφοῦ ἐξομολογηθεῖς ἐναντίον σου τίς ἁμαρτίες σου στόν Κύριο, νά λάβεις ἀπό Αὐτόν τήν ἄφεση.

6. Νά χρησιμοποιεῖς τά δάκρυα γιά νά ἐπιτύχεις κάθε αἴτημά σου. Γιατί πολύ χαίρεται ὁ Κύριος ὅταν προσεύχεσαι μέ δάκρυα.

7. Ἄν στήν προσευχή σου χύνεις πηγές δακρύων, μήν ὑπερηφανεύεσαι ὅτι τάχα εἶσαι ἀνώτερος ἀπό τούς πολλούς. Δέν εἶναι δικό σου κατόρθωμα αὐτό, ἀλλά βοήθεια γιά τήν προσευχή σου ἀπό τόν Κύριο, γιά νά μπορέσεις νά ἐξομολογηθεῖς μέ προθυμία τίς ἁμαρτίες σου σ᾿ Αὐτόν καί νά τόν ἐξευμενίσεις μέ τά δάκρυά σου. Μή λοιπόν μετατρέψεις σέ πάθος τό βοήθημά σου κατά τῶν παθῶν, γιά νά μήν παροργίσεις περισσότερο τόν Κύριο πού σοῦ ἔδωσε αὐτή τή χάρη.

8. Πολλοί, ἐκεῖ πού ἔχυναν δάκρυα γιά τίς ἁμαρτίες τους, λησμόνησαν τό σκοπό τῶν δακρύων, ὑπερηφανεύτηκαν καί ξεστράτισαν.

συνεχίζεται.....

Τέλος καί τῇ Τρισηλίῳ Θεότητι

κράτος, αἶνος καί δόξα εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων.

Ἀμήν.

"ΦΙΛΟΚΑΛΙΑ" Τῶν Ἱερῶν Νηπτικῶν
Τόμος α΄ (σελ. 219-221) Ἐκδόσεις: ”Τό Περιβόλι τῆς Παναγίας"

Εὐχαριστοῦμε θερμά τίς ἐκδόσεις  ”Τό Περιβόλι τῆς Παναγίας" γιά τήν ἄδεια δημοσίευσης ἀποσπασμάτων ἀπό τά  βιβλία πού ἐκδίδουν.

Ἀρχ. Σάββας Ἁγιορείτης

http://hristospanagia3.blogspot.gr/ 

1Σ. Σειρ. 42 : 24.

2Α΄ Κορ. ιγ΄ : 13.

3Α΄ Κορ. γ΄ : 12.

4Φιλιπ. Δ΄ : 12.

5Μάρκ. Ιβ΄ : 42-44.

6Μάρκ. Β΄ : 11.

7Ἐξ. 30 : 34.

8 Ἐξ. γ΄ : 5.