Στή Βασιλίδα τῶν πόλεων-β' μέρος

Βίος καί πολιτεία

τοῦ ὁσίου Μαξίμου τοῦ Καυσοκαλύβη

(4ο Μέρος)

Ἀπό τό βιβλίο «Ὅσιος Μάξιμος ὁ Καυσοκαλύβης»

Δεῖτε ἐδῶ:Πρῶτο μέρος

Στή Βασιλίδα τῶν πόλεων

Ἡ φήμη του τελικά ἔφτασε καί στά αὐτοκρατορικά παλάτια! Ὁ Ἀνδρόνικος ὁ Παλαιολόγος* τόν προσκάλεσε καί, σέ μεγάλη συγκέντρωση ἀξιωματούχων καί λογίων τοῦ κράτους, συνομίλησε μαζί του. Ὁ θεῖος Μάξιμος ἀποκρινόταν μέ ρητά τῆς Ἁγίας Γραφῆς καί ἀποσπάσματα λόγων τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου. Οἱ φιλόσοφοι καί οἱ ρήτορες τά ἔχαναν καί ἀποροῦσαν. Πῶς αὐτός ὁ ρακένδυτος μοναχός εἶχε τόσες γνώσεις; Καί πῶς ἀπαντοῦσε μέ σοφία καί προσήνεια σέ ὅλες τίς ἐρωτήσεις;

Ἐνῶ ὅμως ἀλάθητα πρόβαλλε τίς ὀρθόδοξες θέσεις στόν αὐτοκράτορα, ἡ διατύπωση καί ἡ προφορά του φανέρωναν τήν ἔλλειψη γραμματικῆς μορφώσεως. Ἐνῶ ὅσα ἔλεγε ἦταν θεοφώτιστα ἀπηχήματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἔκανε λάθη στίς καταλήξεις τῶν λέξεων καί στή σύνταξη τῶν προτάσεων. Ὅλοι πάντως πρόσεχαν τό βαθύ περιεχόμενο τῶν λόγων του.

Ὁ μέγας λογοθέτης** σέ μιά στιγμή πέταξε ἕνα ὑπονοούμενο, χρησιμοποιώντας λόγια τοῦ πατριάρχη Ἰσαάκ:

• «Ἡ μέν φωνή, φωνή Ἰακώβ· αἱ δέ χεῖρες, χεῖρες Ἠσαῦ».

Μόλις τό ἄκουσε αὐτό ὁ ὅσιος, ἔκανε πώς θύμωσε. Σταμάτησε τό λόγο κι ἔφυγε, ὀνομάζοντας μάλιστα τούς συγκεντρωμένους ἐκεῖ ἐπισήμους ἀνόητους καί ματαιόφρονες!

Ὅλοι τά ἔχασαν. Αὐτός ὅμως βρῆκε ἀφορμή νά σταματήσει μέ μιά τέτοια ἐκδήλωση μωρίας τήν τιμητική ἐπίσκεψη στό παλάτι καί τή συζήτηση μέ τόν αὐτοκράτορα.

Ἔπειτα ἀπό τό ἐπεισόδιο αὐτό δέν ξαναπῆγε στ᾿ ἀνάκτορα. Ἐπισκεπτόταν συχνά τόν ἅγιο πατριάρχη Ἀθανάσιο*** καί μέ χαρά ἄκουγε τούς λόγους του. Τόν ὀνόμαζε μάλιστα νέο Χρυσόστομο. Καί ὁ πατριάρχης, ἐκτιμώντας τήν ἀρετή του, προσπάθησε πολλές φορές νά τόν πείσει νά ἐγκατασταθεῖ σ᾿ ἕνα ἀπό τά κοινόβια, πού ὁ ἴδιος εἶχε οἰκοδομήσει στήν Κωνσταντινούπολη. Ὁ ὅσιος ὅμως δέν θέλησε νά ἐγκαταλείψει τό ναό τῆς Θεοτόκου στίς Βλαχέρνες, ὅπου οἱ βυζαντινοί εἶχαν ἀντικρύσει στό διάβα τῶν αἰώνων τόσα θαύματα, ὅπου φυλασσόταν ἡ τιμία ἐσθήτα τῆς Παναγίας καί ὅπου ὁ ὅσιος Ἀνδρέας, ὁ διά Χριστόν σαλός, εἶχε δεῖ τό ὅραμα τῆς ἁγίας Σκέπης τοῦ κόσμου.

Στά προαύλια αὐτοῦ τοῦ ἱεροῦ ναοῦ προτίμησε λοιπόν νά μείνει, καί συνέχισε νά ζεῖ μέ ὑπεράνθρωπη νηστεία, μέ καθημερινές ἀγρυπνίες, μέ κατάνυξη, μέ στεναγμούς καί ἀκατάπαυστα δάκρυα. Τήν ἡμέρα ἀγωνιζόταν νά προσποιεῖται τό σαλό, περιφρουρώντας ἔτσι τούς καρπούς τῆς ἀσκήσεώς του ἀπό τόν ἄνεμο τῆς ἀνθρωπαρέσκειας καί τῆς ὑπερηφάνειας. Τή νύχτα ἀγρυπνοῦσε, ἀναζητώντας μέσα στή σιγαλιά καί τήν ἡρεμία Αὐτόν πού ἀγάπησε ἡ καρδιά του.

* Πρόκειται γιά τόν Ἀνδρόνικο Β΄ Παλαιολόγο (1258-1332), αὐτοκράτορα τοῦ Βυζαντίου (1282-1328), γιό τοῦ Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγου. Συμβασίλευσε μέ τόν πατέρα του (1272-1282), ἐνῶ ὁ ἴδιος εἶχε ὡς συμβασιλεῖς του τό γιό του Μιχαήλ Θ΄ (1259-1320) καί τόν ἐγγονό του Ἀνδρόνικο Γ΄ (1316-1325). Ὑπῆρξε ἄνθρωπος πράος, ἔντιμος καί στοχαστικός. Τόν διέκρινε βαθειά εὐλάβεια, πού ἐπηρέασε ἀποφασιστικά καί τή συμπεριφορά του ὡς ἡγεμόνα. Ἀποκήρυξε τήν ἕνωση μέ τούς Λατίνους, πού εἶχε ἀποδεχθεῖ ὁ πατέρας του. Τά τελευταῖα χρόνια τῆς βασιλείας του στιγματίσθηκαν ἀπό τόν ἐμφύλιο πόλεμο, πού ξέσπασε ἀνάμεσα στόν ἴδιο καί τόν ἐγγονό του Ἀνδρόνικο Γ΄. Πέθανε ὡς μοναχός Ἀντώνιος καί τάφηκε στή Μονή τοῦ Λιβός.

** Τό βυζαντινό ἀξίωμα τοῦ λογοθέτη κατεῖχαν ἀνώτατοι δημόσιοι λειτουργοί. Ἦταν ἀντίστοιχο μέ τό σημερινό ἀξίωμα τοῦ ὑπουργοῦ. Ὁ μ έ γ α ς λ ο γ ο θ έ τ η ς ἦταν ὁ ὑπουργός ἐσωτερικῶν καί ἐξωτερικῶν τῆς αὐτοκρατορίας καί προϊστάμενος τῶν ἄλλων λογοθετῶν – ὑπουργῶν.

*** Πρόκειται γιά τόν Πατριάρχη Κων/πόλεως Ἀ θ α ν ά σ ι ο Α΄ (1289-1293, 1303-1309). Καταγόταν ἀπό τήν Ἀνδριανούπολη. Νέος μόνασε στό Ἅγιον ὄρος. Ἀργότερα ἀναδιοργάνωσε τό μοναχισμό στό ὄρος Γάνος. Ὡς πατριάρχης ὑπῆρξε πολύ αὐστηρός μέ τόν κλῆρο. Στηλίτευσε τήν ἁρπακτικότητα τῶν πλουσίων καί ἀναδείχθηκε σέ προστάτη τῶν φτωχῶν. Σώζονται ἐπιστολές του πρός τόν αὐτοκράτορα Ἀνδρόνικο Β΄ Παλαιολόγο, μέ τίς ὁποῖες τόν παρακινοῦσε νά θεσπίσει φιλολαϊκά μέτρα. Ἡ Ἐκκλησία μας τόν κατέταξε στή χορεία τῶν ἁγίων καί ἑορτάζει τή μνήμη του στίς 28 Ὀκτωβρίου.

Συνεχίζεται...

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ

ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΤΙΚΗ

Εὐχαριστοῦμε θερμά τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ.Μ. Παρακλήτου γιά τήν ἄδεια δημοσίευσης ἀποσπασμάτων ἀπό τά βιβλία πού ἐκδίδει ἡ Ἱερά  Μονή.
Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτηςhttp://HristosPanagia3.blogspot.com